تاثیر شکل‌گیری و توسعه زیست‌بوم‌های کارآفرینی در آموزش و توانمندسازی بهره‌برداران بخش کشاورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

2 دانشجوی کارشناسی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

چکیده

زیست‌بوم‌های کارآفرینانه و نوآورانه یکی از راهکارهای توســعه اقتصــاد دانش‌بنیــان اســت و شــکل‌گیری آنهــا می‌توانــد اثــرات مثبــت زیــادی بــر جامعــه و ذینفعــان آن داشــته باشــد. از ایــن‌رو، هــدف پژوهــش حاضــر بررســی و تحلیــل اثــرات شــکل‌گیری و توســعه زیسـت‌بوم‌های کارآفرینـی در آمـوزش و توانمندسـازی بهره‌بـرداران بخـش کشـاورزی اسـت. ایـن پژوهـش از نظـر ماهیـت کیفـی بـوده و از ابـزار مصاحبـه عمیـق نیمه‌سـاختارمند بـرای گـردآوری داده‌هـا اسـتفاده شـد. جامعـه مـورد مطالعـه نخبـگان و صاحبنظـران عرصـه کارآفرینـی بودنـد کـه شـناخت جامعـی نسـبت بـه شـرایط کشـاورزی کشـور داشـتند. از ایـن بیـن، تعـداد 11 نفـر به‌صـورت نظـری انتخـاب و داده‌هـا تـا رسـیدن بـه نقطـه اشـباع نظـری جمـع‌آوری شـد. روش تجزیـه و تحلیـل داده‌هـا، تحلیـل محتـوای کیفـی بـود کـه بـا بهره‌گیـری از نرم‌افـزار 2020MAXQDA بـه انجـام رسـید. نتایـج تحقیـق نشـان داد کـه در مرحلـه کدگـذاری بــاز تعــداد 320 مفهـوم اولیـه در قالـب 140 کــد (غیرتکـراری)، 30 زیـرطبقــه و هشـت طبقـه شناسـایی شـد. بـر ایـن اسـاس، مهمتریـن مقوله‌هـای دارای بیشـترین تعـداد کـد اسـتخراج شـده از مصاحبه‌هــا بــا پنــل متخصصــان به‌ترتیــب تقویــت شــبکه‌ها و زنجیره‌هــای کشــاورزی، توانمندســازی مهارتی-دانشــی، تســهیل جریــان دانـش و نـوآوری و انتقـال فنـاوری بودنـد. همچنیـن، دسـته اثـرات توسـعه زیرسـاختی، نهـادی و قانونـی، بهبـود شـخصیت کارآفرینانـه، بهــره‌وری اقتصــادی، تأمیــن ســرمایه فعالیت‌هــای کارآفرینانــه و پایــداری محیط‌زیســتی و فرهنگــی- اجتماعــی در اولویت‌هــای بعــدی قــرار گرفتنــد. نتایــج بیــان می‌کنــد کــه بــرای شــکل‌گیری و توســعه زیســت‌بوم‌های کارآفرینــی اقدامــات و حمایت‌هــای دولتــی در کنــار برنامه‌ریــزی مــدون و هماهنــگ مــورد نیــاز اســت و شــکل‌گیری زیســت‌بوم‌های کارآفرینــی اثربخــش و پویــا بــه نوبــه خــود زمینــه را بــرای توانمندســازی کشــاورزان و بهره‌بــرداران بخــش کشــاورزی فراهــم مــی‌آورد.

کلیدواژه‌ها