اخلاق در تحقیق، آموزش و ترویج فناوری‌های نوین در تولید محصولات کشاورزی منطقه سیستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان- سازمان تحقیقات-آموزش و ترویج کشاورزی – زابل – ایران

2 استادیار گروه اقتصاد و توسعه کشاورزی دانشگاه پیام نور- تهراان- ایران

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی مسائل اخلاقی در حوزه‌های تحقیق، آموزش و ترویج به‌کارگیری فناوری‌های نوین در تولید محصولات کشاورزی منطقه سیستان بود. داده‌های مورد نیاز با استفاده از تکمیل پرسشنامه از 105 نفر از محققان، مروجان، تولیدکنندگان، مصرف­کنندگان، مدیران دولتی، کارشناسان و بهره‌برداران در سال زراعی 1403-1402 جمع‌آوری و بر اساس روش­های آمار استنباطی و توصیفی با استفاده از نرم‌افزارهای Eviews و خاکستری تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج حاصله، 4/4 درصد از پاسخگویان معتقد بودند که ساختار مزرعه و شیوه زندگی روستایی از جنبه‌های مهم اخلاق کشاورزی محسوب می‌شوند. همچنین، 55/5 درصد از پاسخ‌دهندگان، توجه به حقوق و رفاه موجودات زنده غیرانسانی را به‌عنوان یک عنصر ضروری در اخلاق کشاورزی ارزیابی نمودند. با این وجود، یافته‌ها حاکی از آن است که وضعیت فعلی این دو شاخص در سطح مطلوبی قرار ندارد. علاوه بر این، 66/6 درصد از شرکت‌کنندگان بر اهمیت اثرات محیط‌زیستی در مسائل اخلاق کشاورزی تأکید داشتند و ارزیابی نمودند که این شاخص در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد. بر اساس نتایج این پژوهش، تنها 7/7 درصد از افراد بر این باورند که در حال حاضر، تولید و بازار محصولات سالم به‌طور کافی وجود دارد. به‌علاوه، 93 درصد از پاسخ‌دهندگان عدم حمایت از کشاورزان تولیدکننده محصولات سالم را به‌عنوان مهم‌ترین عامل محدودکننده در این حوزه تلقی می‌کنند. همچنین، 96 درصد از مشارکت‌کنندگان اعتقاد دارند که وجود یک شبکه ارتباطی منسجم بین کشاورزان و محققان نقش مؤثری در تولید محصولات سالم و رونق بازار دارد. بنا بر نتایج به‌دست‌آمده، 84/4 درصد از شرکت‌کنندگان به این نکته اشاره کردند که رعایت اصول اخلاقی در کشاورزی؛ همچنین در فعالیت‌های ترویج کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. در شرایط کنونی، عدم پایداری در تولید و تهدید امنیت غذایی ناشی از نادیده گرفتن جنبه‌های اخلاقی در تولید، نتیجه روش‌های ناپایدار کشاورزی است که تنها به منظور افزایش تولید گسترش یافته‌اند. جنبه‌های اخلاقی زیستی در کشاورزی پایدار نه تنها با تولید در تضاد نیست، بلکه به‌عنوان پیش‌شرط‌های دستیابی به امنیت غذایی تلقی می‌شوند. بنابراین در منطقه سیستان ضروری است در سیاستگذاری‌های مربوطه، بر تدوین و توسعه آموزش و آگاه‌سازی جامع با رویکرد مشارکتی از طریق آموزش کشاورزان با تمرکز بر اخلاق در استفاده از آب، نهاده‌ها، روابط اجتماعی و تولید محصولات سالم و با کیفیت تمرکز  بیشتری داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 اسفند 1403
  • تاریخ بازنگری: 30 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 10 تیر 1404
  • تاریخ انتشار: 31 تیر 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار