ویژگی نوآوری‌های کشاورزی: مطالعه موردی ترویج کشت کینوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش

2 استادیار بخش‌ تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش

3 استادیار بخش‌ تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات،

4 استادیار بخش‌ تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر ، سازمان تحقیقات، آموزش

5 استادیار بخش‌ تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش

6 پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

چکیده

تنش‌های اقلیمی و محیطی و محدودیت‌های کمی و یا کیفی آب و خاک (مانند شوری)، از جمله مسایل چالش‌زای کشاورزی است. کشت گیاهان سازگار با چنین شرایطی مانند کینوا، از مهم‌ترین راهکارهای رسیدن به امنیت غذایی در کشور می‌باشد. کینوا گیاهی با ارزش غذایی مطلوب و پتانسیل بالای رشد و تولید در شرایط نامساعد محیطی است. کمتر از یک دهه است که اقدامات پراکنده‌ای برای کشت این محصول در کشور آغاز شده است، لذا یک نوآوری به‌شمار می‌رود. هدف این پژوهش، بررسی ویژگی نوآوری کینوا از دیدگاه کشاورزان است. پژوهش حاضر، یک تحقیق از نوع پیمایش بوده و پرسشنامه، ابزار آن است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت و با به کارگیری آلفای کرونباخ، پایایی متغیرها در محدوده 66/ 0 تا 89/ 0 محاسبه شد. جامعه مورد مطالعه شامل کشاورزان شش استان بود که 187 کشاورز، مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS29 انجام گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که کشاورزان آشنا با محصول کینوا، دارای تحصیلات بالاتر بوده، بهره‌مندی بیشتر از منابع کسب دانش داشته و از نظر اقتصادی نیز وضعیت مناسب‌تری داشتند. بر اساس نتایج، در بین مؤلفه‌های نوآوری کینوا، «آزمون پذیری» قوی‌ترین ویژگی و «سادگی» و «قابلیت مشاهده نتایج»، ضعیف‌ترین ویژگی‌های آن بودند. ویژگی‌های «سازگاری» و «مزیت نسبی» کینوا نیز در حد متوسط رو به بالا بودند. توصیه می‌شود در برنامه‌ریزی‌های ترویجی بخش عمده‌ای از محتوا، به تشریح سه ویژگی (آزمون‌پذیری، سازگاری و مزیت نسبی کینوا) برای کشاورزان اختصاص یابد و نظر به این که کینوا هم از نظر «ویژگی‌های زراعی» و هم از نظر «ارزش تغذیه‌ای» مزیت نسبی بسیار بالایی دارد، ابعاد این قضیه متناسب با ویژگی‌های هر منطقه (مانند تنش‌های سرما، گرما، شوری، کم آبی و غیره) به‌درستی برای کشاورزان تشریح شود.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 بهمن 1403
  • تاریخ بازنگری: 18 اسفند 1403
  • تاریخ پذیرش: 23 اسفند 1403
  • تاریخ انتشار: 31 تیر 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار