مدل رفتار برنامه‌ریزی شده در استفاده کارشناسان مروج پهنه از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در فعالیت‌های آموزشی- ترویجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات اقتصادی اجتماعی و ترویجی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

2 استادیار آموزشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

نظر به گستردگی پهنه‌های تولیدی و پایین بودن نرخ شاخص "نسبت مروج به بهره‌برداران تحت پوشش"، کاربست فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICTs) در ارائه خدمات آموزشی - ترویجی اثربخش به کشاورزان ضروری است. مطالعه حاضر با استفاده از مدل رفتار برنامه‌ریزی شده، رفتار مروجان در استفاده از ICTs در فعالیت‌های آموزشی - ترویجی را بررسی کرده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات علّی- ارتباطی است که به روش پیمایشی انجام و از دیدمان کمی برای پاسخ به سوالات تحقیق بهره گرفت. جامعه آماری شامل 402 کارشناس مروج پهنه‌ در سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران بودند. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه آماری 197 نفر تعیین شد و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب افراد مورد مطالعه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ساختارمند بود. الگوی مفهومی پژوهش با کمک فن مدل‌یابی معادلات ساختاری آزمون شد. نتایج نشان داد که نرم‌افزارهای ارائه مطالب و پیام‌رسان‌ها به‌عنوان مهم‌ترین شکل‌های استفاده از ICTs توسط کارشناسان مروج پهنه بوده‌اند. فقدان وجود یک سند جامع برای استفاده از ICTs در فعالیت‌های آموزشی - ترویجی و بالا بودن هزینه استفاده به‌عنوان مهمترین علل کنترل‌ رفتاری ادراک شده توسط مروجان در استفاده از این فناوری‌ها‌ معرفی شدند. بر اساس نتایج حاصل از مدل‌یابی، متغیر نگرش به عنوان مؤثرترین متغیر بر متغیر قصد معرفی شد و متغیر کنترل رفتاری ادراک شده به‌عنوان مهمترین متغیر تعیین کننده استفاده واقعی از ICTs توسط کارشناسان مروج پهنه معرفی شد. با این تفاسیر، لزوم توجه به متغیرهای روانشناختی در استفاده از ICTs در نظام آموزش و ترویج کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها