تحلیل چالش‌ها و فرصت‌های کاربرد آموزش الکترونیکی در آموزش و ترویج کشاورزی

نوع مقاله : مروری - تحلیلی

نویسندگان

1 دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 مدیر امور پژوهشی مرکز آموزش عالی امام خمینی، کرج، ایران

3 کارشناس امور پژوهشی مرکز آموزش عالی امام خمینی، کرج، ایران

چکیده

آموزش با کیفیت، محور تحقق توسعه در جامعه مبتنی بر دانش است. شواهد حاکی از آن است که کاربرد صحیح، مؤثر و کارآمد فناوری‌های آمـوزشی، از جمله عوامل مؤثر در ارتقاء کیفیـت فراینـد یـادگیری اسـت. در این بین، آموزش‌های الکترونیکی، به شکل روزافزونی در انواع نظام‌های آموزشی در حال توسعه است که بخش کشاورزی نیز با توجه به تنوع گروه‌های مخاطب، در صورت فراهم بودن شرایط و زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب، می‌تواند از این آموزش‌ها در تحقق اهداف خود به‌شکل مطلوبی بهره‌مند شود. بر این اساس، هدف این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است، شناخت چالش‌ها و فرصت‌های کاربرد آموزش الکترونیکی در نظام آموزش و ترویج کشاورزی است. در این راستا، در مرحله انتخاب منابع واجد شرایط تحلیل محتوا، از پژوهش‌های منتشر شده فارسی در بازه زمانی 1401-1396 و پژوهش‌های منتشر شده التین در بازه زمانی 2023-2007 در حوزه موضوع مطالعه استفاده شد. بر اساس تحلیل محتوای 40 مقاله نهایی منتخب، در مجموع، تعداد نه مقوله و 37 مفهوم در حیطه چالش‌ها شامل چالش‌های «اطلاعاتی و مدیریت محتوا»، «امنیت اجتماعی»، «اجتماعی»، «فرهنگی»، «نظام دانشی کشاورزان»، «سازمانی»، «فناوری»، «زیرساختی» و «مالی و قانونی» شناسایی شد. همچنین تعداد هشت مقوله و 25 مفهوم در حیطه فرصت‌ها شامل «انعطاف و خارج شدن از چارچوب آموزش رسمی»، «ارتقاء تعامل یادگیرنده با یادگیرنده»، «ارتقاء تعامل یادگیرنده با یاددهنده»، «ارتقاء تعامل یادگیرنده با محتوای آموزشی»، «ارتقاء توانمندی شناختی»، «مزیت اجتماعی»، «مزیت اقتصادی» و «مزیت ساختاری» شناسایی و برچسب‌گذاری شدند. نتایج نشان داد طراحی و تهیه دوره‌های الکترونیکی مؤثر در آموزش و ترویج کشاورزی، مستلزم بررسی تمامی عوامل مؤثر در موفقیت و شکست پروژه‌های قبلی است. در پایان، بر اساس یافته‌ها پیشنهادهای کاربردی در حوزه بهبود بهره‌مندی از آموزش الکترونیکی در آموزش و ترویج کشاورزی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها